[PTS Vol S - 1] [\z S /] [\f I /]
[PTS Page 205] [\q 205/]
[BJT Vol S - 1] [\z S /] [\w I/]
[BJT Page 366] [\x 366/]

Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa.

10. 1. 1.

Indakasuttaü.

235. Evaü me sutaü: [PTS Page 206] [\q 206/] ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati indakuñe pabbate indakassa yakkhassa bhavane. Atha kho indako yakkho yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi:

Råpaü na jãvanti vadanti buddhà kathaü tvayaü vindati'maü sarãraü,

Kutassa aññhi yakapiõóameti kathaü tvayaü sajjati gabbharasminti.

(Bhagavà:)

Pañhamaü kalalaü hoti kalalà hoti abbudaü,

Abbudà jàyate pesã pesã nibbattati ghano,

Ghanà pasàkhà jàyanti kesà lomà nakhà'pi ca.

Ya¤cassa bhu¤jate9 màtà annaü pàna¤ca bhojanaü,

Tena so tattha yàpeti màtukucchigato naroti.

1. Me-machasaü. 2. Edisaü. -Sãmu. [Pts 3.] Upajãvàmi-sãmu [pts. 4.] Bhatakamhase-sãmu - bhaddakamahase-syà. Katakamhase-[pts 5.] Vivekaupaññhàna¤ca-[pts] syà 6. Gottena ca - [pts. 7.] Ca iti natthi, [pts. 8.] Sajjhàyena ca - [pts 9.] Bhu¤jati-machasaü, syà.

[BJT Page 368] [\x 368/]

10. 1. 2. Sakkasuttaü.

236. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Atha kho sakkanàmako yakkho yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi:

Sabbagantha*ppahãnassa vippamuttassa te sato

Samaõassa na taü sàdhu yada¤¤amanusàsatãti.

(Bhagavà:)

Yena kenaci vaõõena saüvàso sakka jàyati,

Na taü arahati sappa¤¤o manasà anukampituü.

Manasà ce pasannena yada¤¤amanusàsati,

Na tena hoti saüyutto sànukampà1 anuddayàti.

10. 1. 3.

Såcilomasuttaü.

237. [PTS Page 207] [\q 207/] ekaü samayaü bhagavà gayàyaü viharati ñaïkitama¤ce såcilomassa2 yakkhassa bhavane. Tena kho pana samayena kharo ca yakkho såcilomo ca yakkho bhagavato avidåre atikkamanti,

Atha kho kharo yakkho såcilomaü yakkhaü etadavoca: eso samaõoti.

Neso samaõo, samaõako eso. Yàva jànàmi yadi và so samaõo yadi và pana so samaõakoti. Atha kho såcilomo yakkho yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavato kàyaü upanàmesi.

Atha kho bhagavà kàyaü apanàmesi.

Atha kho såcilomo yakkho bhagavantaü etadavoca: bhàyasi maü samaõàti.

(Bhagavà:)

Na khvàhantaü àvuso bhàyàmi. Api ca te samphasso pàpakoti.

(Såcilomo:)

Pa¤haü taü samaõa pucchissàmi. Sace me samaõa3 na byàkarissasi cittaü và te khipissàmi. Hadayaü và te phàlessàmi. Pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipissàmãti.

(Bhagavà:)

Na khvàhantaü àvuso passàmi sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya, yo me cittaü và khipeyya, hadayaü và phàleyya, pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipeyya. Api ca tvaü àvuso puccha yadàkaïkhasãti.

1. Yànukampà-machasaü syà. 2. Sucilomassa-[pts 3.] Samaõa iti natthi-machasaü. [Pts. *]Gandha-sã1, 2.

[BJT Page 370] [\x 370/]

Atha kho såcilomo yakkho bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi:1.

Ràgo ca doso ca kuto nidànà aratã ratã lomahaüso kutojà,

Kuto samuññhàya manovitakkà kumàrakà dhaïkamivossajantãti.

(Bhagavà:)

Ràgo ca doso ca ito nidànà aratã ratã lomahaüso itojà,

Ito samuññhàya manovitakkà kumàrakà dhaïkamivossajantãti.

Snehajà attasambhåtà nigrodhasseva khandhajà,

Puthå visattà kàmesu màluvà'va2 vitatà3 vane.

[PTS Page 208] [\q 208/] ye naü pajànanti yato nidànaü te taü vinodenti suõohi yakkha,

Te duttaraü oghamimaü taranti atiõõapubbaü apunabbhavàyàti.

10. 1. 4.

Maõibhaddasuttaü.

238. Ekaü samayaü bhagavà magadhesu viharati maõimàëake4 cetiye maõibhaddassa yakkhassa bhavane. Atha kho maõibhaddo yakkho yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavato santike imaü gàthaü abhàsi:

Satãmato sadà bhaddaü satimà sukhamedhati,

Satãmato su ve seyyà verà na parimuccatãti.

(Bhagavà:)

Satãmato sadà bhaddaü satimà sukhamedhati,

Satãmato su ve seyyà verà na parimuccatãti.

Yassa sabbamahorattaü ahiüsàya rato mano,

Mettaü so sabbabhåtesu veraü tassa na kenacãti.

10. 1. 5.

Sànusuttaü.

239. Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena a¤¤atarissà upàsikàya sànu5 nàma putto yakkhena gahito hoti. Atha kho sà upàsikà paridevamànà tàyaü velàyaü imà gàthàyo abhàsi:

Càtuddasiü pa¤cadasiü yà va 6 pakkhassa aññhami,

Pàñihàriyapakkha¤ca aññhaïgasusamàgataü7,

[PTS Page 209] [\q 209/] uposathaü upavasanti brahmacariyaü caranti ye.

1. " " Antaritapàñho na dissate - machasaü, syà [pts 2.] Va iti natthi-syà. 3. Vitthatà-syà 4. Maõimàlike-machasaü. 5. Sàõu-sãmu. 1 6. Yàva-sãmu. 1 7. Aññhaïgasusamàhitaü-[pts,] sã2.

[BJT Page 372] [\x 372/]

Na tehi yakkhà kãëanti iti me arahataü sutaü,

Sàdàni ajja passàmi yakkhà kãëanti sànunàti.

(Yakkho:)

Càtuddasiü pa¤cadasiü yà ca pakkhassa aññhamã,

Pàñihàriyapakkha¤ca aññhaïgasusamàgataü,

Uposathaü upavasanti brahmacariyaü caranti ye.

Na tehi yakkhà kãëanti sàhu te arahataü1 sutaü,

Sànuü pabuddhaü vajjàsi yakkhànaü vacanaü idaü:

"Màkàsi pàpakaü kammaü àvi1 và yadi và raho,

Ya¤ceva2 pàpakaü kammaü karissasi karosi và,

Na te dukkhà pamutyatthi uppaccàpi palàyato"ti,

(Sànu:)

Mataü và amma rodanti yo và jivaü na dissati,

Jivantaü amma passantã kasmà maü amma rodasãti?

(Upàsikà:)

Mataü và putta3 rodanti4 yo và5 jivaü na dissati,

Yo ca kàme cajitvàna6 punaràgacchate idha,

Taü vàpi putta rodanti puna jãvaü mato hi so.

Kukkuëà7 ubbhato tàta kukkuëaü8 patitumicchasi,

Narakà ubbhato tàta narakaü patitumicchasi.

Abhidhàvatha bhaddaü te kassa ujjhàpayàmase,

âdittà nãhañaü9 bhaõóaü puna óayhitumicchasãti.

10. 1. 6

Piyaïkarasuttaü.

240. Ekaü samayaü àyasmà anuruddho sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà4 anuruddho rattiyà paccåsasamayaü paccuññhàya dhammapadànã bhàsati. Atha kho piyaïkaramàtà yakkhinã puttakaü evaü tosesi:

Mà saddaü kari piyaïkara bhikkhu dhammapadàni bhàsati,

Api ca dhammapadaü vijàniya pañipajjema hitàya no siyà.

Pàõesu ca saüyamàmase sampajànamusà na bhaõàmase,

Sikkhema susãlamattano10 api muccema pisàcayoniyàti.

10. 1. 7.

Punabbasusuttaü.

241. Ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme.

1. âciü. -[Pts 2.] Sace ca-machasaü, sace va -syà, [pts 3.] Puttaü -[pts 4.] Rodantã-machasaü. Syà [pts 5.] Sova. Sãmu. Sovà-[pts. 6.] Vajitvàna-[pts. 7.] Kukkulo-sãmu. 8. Kukkulà-sãmu. 9. Nãhataü-machasaü. Nibbhataü-syà. [Pts 10.] Susãlyamattano-machasaü. Syà. [Pts.]

[BJT Page 374] [\x 374/]

[PTS Page 210] [\q 210/] tena kho pana samayena bhagavà bhikkhå nibbàõapañisaüyuttàya dhammiyà kathàya sandasseti samàdapeti samuttejeti sampahaüseti. Te ca bhikkhå aññhikatvà1 manasi katvà sabbacetaso samannàharitvà ohitasotà dhammaü suõanti.

Atha kho punabbasumàtà yakkhinã puttake evaü tosesi:

Tuõhã uttarike hohi tuõhã hohi punabbasu,

Yàvàhaü buddhaseññhassa dhammaü sossàmi satthano.

Nibbàõaü bhagavà àha sabbagatthappamocanaü,

Ativelà ca me hoti asmiü dhamme piyàyanà.

Piyo loke sako putto piyo loke sako pati,

Tato piyatarà2 mayhaü assa dhammassa magganà,

Na hi putto pati vàpi piyo dukkhà pamocaye,

Yathà saddhammasavaõaü3 dukkhà moceti pàõinaü.

Loke dukkhaparetasmiü jaràmaraõasaüyute4

Jaràmaraõamokkhàya yaü dhammaü abhisambuddhaü5,

Taü dhammaü sotumicchàmi tuõhã hoti punabbasåti.

(Punabbasu:)

Amma6 na byàharissàmi tuõhãbhåtàyamuttarà,

Dhammameva nisàmehi saddhammasavaõaü2 sukhaü.

Saddhammassa ana¤¤àya amma dukkhaü caràmase,

Esa devamanussànaü sammåëhànaü pabhaïkaro,

Buddho antimasàrãro dhammaü deseti cakkhumàti.

(Punabbasumàtà:)

Sàdhu kho paõóito nàma putto jàto uresayo,

Putto me buddhaseññhassa dhammaü suddhaü piyàyati.

Punabbasu sukhã hohi ajjàhamhi samuggatà,

Diññhàni ariyasaccàni uttarà pi suõàtu meti.

10. 1. 8.

Sudattasuttaü.

242. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati sãtavane. Tena kho pana samayena anàthapiõóiko gahapati ràjagahaü anuppatto hoti kenacideva karaõiyena. Assosi kho anàthapiõóiko gahapati buddho kira loke uppannoti. Tàvadeva ca7 pana bhagavantaü dassanàya upasaïkamitukàmo ahosi 8.

1. Aññhiü katvà -machasaü. 2 Piyataraü, sãmu, sà. 3. Saddhammassavaõaü - machasaü, syà, sãmu. 4. Jaràmaraõasaüyutte-sãmu, [pts 5.] Abhisambudhaü-machasaü. -Syà 6. Ammà-macasaü, 7. Ca iti natthi-[pts 8.] Hoti-machasaü.

[BJT Page 376] [\x 376/]

[PTS Page 211] [\q 211/] atha kho1 anàthapiõóikassa gahapatissa etadahosi: akàlo kho ajja bhagavantaü dassanàya upasaïkamituü. Svedànàhaü kàlena bhagavantaü dassanàya upasaïkamissàmãti, buddhagatàya satiyà nipajji. Rattiyà sudaü tikkhattuü uññhàsi pabhàtanti ma¤¤amàno. Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena sãvathikadvàraü2 tenupasaïkami. Amanussà dvàraü vivariüsu.

Atha kho anàthapiõóikassa gahapatissa nagaramhà nikkhamantassa àloko antaradhàyi. Andhakàro pàturahosi. Bhayaü chambhitattaü lomahaüso udapàdi. Tatoca3 puna nivattitukàmo ahosi. Atha kho sãvako4 yakkho antarahito saddamanussàvesi:

Sataü hatthã sataü assà sataü assatarã5 rathà,

Sataü ka¤¤àsahassàni àmuttamaõikuõóalà,

Ekassa padavãtihàrassa kalaü nàgghanti soëasiü.

Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati, abhikkamanaü te seyyo no6 pañikkamanatti.

Atha kho anàthapiõóikassa gahapatissa andhakàro antaradhàyi, àloko pàturahosi. Yaü ahosi bhayaü chambhitattaü lomahaüso so pañippassamhi.

Dutiyampi kho anàthapiõóikassa gahapatissa nagaramhà nikkhamantassa àloko antaradhàyi. Andhakàro pàturahosi. Bhayaü chambhitattaü lomahaüso udapàdi, tatova3 puna nivattitukàmo ahosi. Atha kho sãvako4 yakkho antarahito saddamanussàvesi:

Tatiyampi kho7 anàthapiõóikassa gahapatissa8 àloko antaradhàyi, andhakàro pàturahosi, bhayaü chamhitattaü lomahaüso udapàdi. Tato ca puna nivattitukàmo ahosi. Tatiyampi kho sãvako yakkho antarahito saddamanussàvesi:

Sataü hatthã sataü assà sataü assatarã5 rathà,

Sataü ka¤¤àsahassàni àmuttamaõikuõóalà,

Ekassa padavãtihàrassa kalaü nàgghanti soëasiü.

Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati, abhikkamanaü te seyyo no pañikkamananti.

Atha kho anàthapiõóikassa gahapatissa andhakàro [PTS Page 212] [\q 212/] antaradhàyi, àloko pàturahosi. Yaü ahosi bhayaü chambhitattaü lomahaüso so pañippassambhi. Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena sãtavanaü9 tenupasaïkami. Tena kho pana samayena bhagavà rattiyà paccåsasamayaü paccuññhàya ajjhokàse caïkamati. Addasà kho bhagavà anàthapiõóikaü gahapatiü dåratova àgacchantaü. Disvàna caïkamà

Orohitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho bhagavà anàthapiõóikaü gahapatiü

Etadavoca: ehi sudattàti.

1. Athassa-machasaü, [pts 2.] Sãtavanadvàraü1- sã1, 2. 3. Tatoca. Syà, [pts. 4.] Sivako. 5. Assasarã-[pts 6.] Na-[pts 7.] Khoti natthi-[pts 8.] Gahapatissa iti natthi-[pts 9.] Sãtavanaü yena bhagavà-machasaü.

[BJT Page 378] [\x 378/]

Atha kho anàthapiõóiko gahapati nàmena maü bhagavà àlapatãti1 tattheva bhagavato pàdesu sirasà nipatitvà bhagavantaü etadavoca: kacci bhante bhagavà sukhamasayitthàti2?

(Bhagavà:)

Sabbadà ve sukhaü seti bràhmaõo parinibbuto,

Yo na limpati kàmesu sãtibhuto niråpadhi.

Sabbà àsattiyo chetvà vineyya hadaye daraü,

Upasanto sukhaü seti santiü pappuyya cetasoti. 3.

10. 1. 9.

Pañhamasukkàsuttaü.

243. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandaka nivàpe. Tena kho pana samayena sukkà bhikkhunã mahatiyà parisàya parivutà dhammaü deseti.

Atha kho sukkàya bhikkhuniyà abhippasanno yakkho ràjagahe rathikàya rathikaü siïghàñakena siïghàñakaü upasaïkamitvà tàyaü velàyaü imà gàthàyo abhàsi:

Kimme katà ràjagahe manussà madhupãtàva seyyare4

Ye sukkaü na payirupàsanti desentiü amataü padaü.

Ta¤ca pana appañivànãyaü asecanakamojavaü,

Pivanti ma¤¤e sappa¤¤à valàhakamivaddhagåti. 5.

10. 1. 10

Dutiyasukkà suttaü.

244. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandaka nivàpe. [PTS Page 213] [\q 213/] tena kho pana samayena a¤¤ataro upàsako sukkàya bhikkhuniyà bhojanaü adàsi. Atha kho sukkàya bhikkhuniyà abhippasanno yakkho ràjagahe rathikàya rathikaü siïghàñakena siïghàñakaü upasaïkamitvà tàyaü velàyaü imaü gàthaü abhàsi:

Pu¤¤aü vata pasavi bahuü sappa¤¤o vatàyamåpàsako,

Yo sukkàya adàsi bhojanaü sabbaganthehi vippamuttàyàti6.

1. âlapatãti bhaññho udaggoti - machasaü 2. Sukhaü vasitthàti-syà 3. Cetasà -machasaü. 4. Seyare-machasaü , accare ye-[pts 5.] Valàhakamiva panthabhåti-machasaü, syà. 6. Vippamuttiyaü-machasaü, sãmu, 1, 2. [Pts]

[BJT Page 380] [\x 380/]

10. 1. 11

Cãràsuttaü.

245. Ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandaka nivàpe. Tena kho pana samayena a¤¤ataro upàsako cãràya bhikkhuniyà cãvaraü adàsi. Atha kho cãràya bhikkhuniyà abhippasanno yakkho ràjagahe rathikàya rathikaü siïghàñakena siïghàñakaü upasaïkamitvà tàyaü velàyaü imaü gàthaü abhàsi:

Pu¤¤aü vata pasavi bahuü sappa¤¤o vatàyamupàsako,

Yo cãràya adàsi cãvaraü sabbayogehi vippamuttàyàti.

10. 1. 12.

âëavakasuttaü.

246. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà àëaviyaü viharati àëavakassa yakkhassa bhavane. Atha kho àëavako yakkho yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca: nikkhama samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà nikkhami. Pavisa samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà pàvisi.

Dutiyampi kho àëavako yakkho bhagavantaü etadavoca: nikkhama samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà nikkhami. Pavisa samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà pàvisi. [PTS Page 214] [\q 214/] tatiyampi kho àëavako yakkho bhagavantaü etadavoca: nikkhama samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà nikkhami. Pavisa samaõàti, sàdhàvusoti bhagavà pàvisi. Catutthampi kho àëavako yakkho bhagavantaü etadavoca: nikkhama samaõàti. Na khvàhaü àvuso nikkhamissàmi. Yaü te karaõãyaü taü karohãti.

(âëavako:)

Pa¤haü taü samaõa pucchissàmi. Sace me na byàkarissasi, cittaü và te khipissàmi. Hadayaü và te phàlessàmi. Pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipissàmãti.

(Bhagavà:)

Na khvàhaü taü àvuso passàmi sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya, yo me cittaü và khipeyya hadayaü và phàleyya pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipeyya. Api ca tvaü àvuso puccha yadàkaïkhasãti.

Atha kho àëavako yakkho bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi1:

Kiü sådha vittaü purisassa seññhaü kiü su suciõõaü sukhamàvahàti,

Kiü su have sàdutaraü2 rasànaü kathaü jivã jãvitamàhu seññhanti?

1. Atha-pe- ajjhabhàsi iti natthi-machasaü. Syà [pts. 2.] Sàdhutaraü-syà.

[BJT Page 382] [\x 382/]

(Bhagavà:)

Saddhãdha vittaü purisassa seññhaü dhammo suciõõo sukhamàvahàti,

Saccaü have sàdutaraü rasànaü pa¤¤àjãviü1 jãvitamàhu seññhanti.

(âëavako:)

Kathaü su tarati oghaü kathaü su tarati aõõavaü,

Kathaü su dukkhaü acceti kathaü su parisujjhatãti.

(Bhagavà:)

Saddhàya tarati oghaü appamàdena aõõavaü,

Viriyena dukkhaü acceti pa¤¤àya parisujjhatãti. 2.

(âëavako:)

Kathaü su labhate pa¤¤aü kathaü su vindate dhanaü,

Kathaü su kittiü pappoti kathaü mittàni ganthati,

Asmà lokà paraü lokaü kathaü pecca na socatãti?.

(Bhagavà:)

Saddahàno arahataü dhammaü nibbàõapattiyà,

Sussåsà3 labhate pa¤¤aü appamatto vicakkhaõo,

Patiråpakàrã4 dhuravà uññhàtà vindate dhanaü,

[PTS Page 215] [\q 215/] saccena kittiü pappoti dadaü mittàni ganthati.

Yassete caturo dhammà saddhassa gharamesino,

Saccaü dhammo5 dhiti càgo sa ve pecca na socati,

Asmà lokà paraü lokaü evaü pecca na socatãti.

Iïgha a¤¤epi pucchassu puthå samaõabràhmaõe,

Yadi saccà damà6 càgà khantyà bhiyyodha vijjatãti.

(âëavako:)

Kathaü nu dàni puccheyyaü puthu samaõabràhmaõe,

So'haü7 ajja pajànàmi yo attho samparàyiko.

Atthàya vata me buddho vàsàyàëavimàgamà8,

So'haü7 ajja pajànàmi yattha dinnaü mahapphalaü.

1. Jiviü-machasaü. Sãmu. 1. 2. 2. Parisujjhati-sã1. 3. Sussåsaü-machasaü. Syà. 4. Pañiråpakàrã-syà. [Pts 5.] Damo-[pts 6.] Dhammo-machasaü. 7. Yo'haü- machasaü. Syà [pts 8.] Vàgato-[pts]

[BJT Page 384] [\x 384/]

So ahaü vicarissàmi gàmà gàmaü purà puraü,

Namassamàno sambuddhaü dhammassa ca sudhammatanti.

Indakavaggo pañhamo.

Tatruddànaü:

Indako sakka såci ca maõibhaddo ca sànu1 ca,

Piyaïakara punabbasu sudatto ca dve sukkà cãrà àëavakena2 dvàdasàti.

Yakkhasaüyuttaü samattaü.